Thursday, June 16, 2011

Nang, kalsan i nei ve em? - Rev. C. Lalramchhana


Tunlaia kan chhehvel thupui lar tak “Nang, pheikhawk i bun uih ve em?” tih thupuia hmanga sermon han thlak deuh piap mai hi a chak awm rualin a aia ril zawk - “Nang, kalsan i nei ve em?” tih hian thinlung a hneh bik riau mai a. Nula tlangval han inzawh nan hman nita sela engnge a kawk-a i rin le? Beisei dan nei chunga inzawh a ni thei a. “I thinlungah ka tan hmun a la awm em?” tihna a ni thei bawk. A zawttu leh a zawhna dawngsawngtu a zirin a rilzia a hriat chauh dawn a ni. Current a tek chhuai a nih chuan a chhanna pawh a zawiin a thâwp sat thei mahna…

Missionary atana inpete hi he zawhna hi i han in zawt thar ve teh ang u hmiang. Kalsan kan neih hi a inchen awm lo mange aw! Thenkhat chuan kan bialnu/bialpate kan kalsan a. A thenin chhungkua leh thenrual thate kan kalsan a. Thenkhat chuan sorkar hna leh hna dang kan thawh lai kan kalsan a.Thenkhat chuan in lama kan khawsak nawmna leh kan in awm hlimna dang kan neihte kan kalsan bawk a. Engpawh nisela, kan zavaia kan kalsan nia lang, kan thlarau nun pawh min chawi kang fo tu hmanrua a Pathian min pek chu Kohhran hi a ni. Thalai pawla tel thin deuh vek kan niin a rinawm a. Zai hlimna te, thalai fellowship leh inkhawm hlimawm takte, thenkhat tan chuan kohhran inkhawm hlimawm leh nuam taka han lam vel thinna boruak te kan kalsan bawk a ni. Lal Isuan “kalsan”a a ngaih leh rawngbawltuten “kalsan” tia kan ngaih hian a kawh ber chu kan ui loh leh kan duh loh, kan phur pui loh lam kalsan hi nilovin, kan duh leh kan ui ngawih ngawih kalsan te, kan phurpui leh nuam kan tih em em, ka hlim pui tak tak, kan hlawkpui leh kan hatpui, kan mawipui, kan nalhpui, kan hmangaih em emte thlenga kan kalsanna hi a kawk a ni. Tin, “kalsan” kan tih hian reserved neia “kalsan lailawk/lawk/zuai” aiin “kalsan vang  ang” a kawk mahin a lang a. Amaherawhchu Missionary te hian “vang vang” aiin “lailawk/ lawk/zuai” hi kan hnaih tial tial mai em tih hi kan inenfiahnan i han hmang tlang teh ang u. Rawngbawl tute hian chhan tha tak tak neiin chawlh hi kan la fo thin a. Mahse kan thupui êng atangin a lehlam zawngin han thlir ve lawk ta ila. Tuman ngaih loh lamah ngai lo ila. Damdawiin tha pui pui, Specialist pawh an tamna hmuna awm kan ni. Mahse engatinge Mizoram ah kher inenkawl kan tum? Kan ngaih em em kan chhungte kha Lal Isua avangin kan kalsan tawh a ni lawm ni, engatinge chhuanlam siama haw kan tum reng mai. Kan chhuah dawn khan kan chhungkaw chungah leh
keimahni chungah pawh a chhe ber pawh lo thleng thei vek a ni tih hre reng chungin Lal Isua hmingin kan inkalsan a ni lawm ni, engatinge chanchin engemaw kan hriat apianga
chhuah chhoh kan duh ut ut zel tak mai le? Rawngbawl tura kan inpeka kan in leh lo kan chhuahsan rual khan kan inthuam duh dan te, mawi kan tih dan te, kan rim leh kan inhnawih thleng khan danglam huamin kan chhuak a ni nange, engatinge kan va la han in ha tight êm êm ve? Mizoram fashion mila inthuam zel hi engatinge kan tum? Kan
rawngbawlsakten anmahni zinga mi ang maiin kan hmelah chuan min hmu a, mahse kan incheina ah anmahni zing ami anga ngaih theih rual lohvin kan inti Mizo si.
Zuk leh hmuam lamah hian kan insum theihna chen a inang lo hle a. Engatinge a la tite hian kan rawngbawlna atan hian a hnawk a ni tih hre reng sia kan sim theih tlat loh
le? Lal Isua hminga ramhuai hnawhchhuah theih a ni tih hre site hian engatinge Lal Isua hminga zuk leh hmuam hi kan kalsan theih loh tlat? Keimahni avangin kan thawhpuite an zalen tan mek tih hi kan haider lui tlat dawn em ni? Inchhung khawsak lam ah hian thenkhat chu mahni in leh lo ah pawh kan neih phak loh leh kan chen phak lohna hmun leh in ah kan cheng a. Kan kalsan naa kan khawsakna chu a va nuam lawi si em! Lal Isua zara ka ta a lo ni reng mai. Mahse thenkhatte erawh chu kan in leh lova kan neih thil tha tak tak leh changkang tak tak kan kalsan tawh naa, a aia changkang leh tha neih
duhnate, mahni in leh lo aia khawsak nawm tumna te hian min kalsan lo leh tlat thin. Peteran Isua hnenah, “Keinin engkim kalsanin kan zui ta chia,” tia a sawi khan engtinnge Isuan a chhan kha? “… tupawh keimah avang leh Chanchin Tha avanga in emaw, unaupate emaw farnute emaw,nu emaw, pa emaw, ramte emaw kalsan tawh phawt chu tun dam chhung la la hian inte, unaupa te, farnu te, nu te, pa te, ram te, a leh zain, tihduhdahnate nen, hmu lo tur tumah an awm lo; hun lo la thleng tura chatuana nunna nen,” (Mk.10:28-30) a ti a nih kha. Lal Isua min tiam hi ring ngam leh pawm ngam chungin i rawn chhuak em? Lei leh paha hnung lam hawi leh lawk turte, hawi let zuai zuai tur te hian Lal Isuan min ko lo niin a lang a. Chutianga hnung lam hawi chu “ka mi ni tlak a ni lo” a ti hial a. Mizorama kohhran leh thalai inkhawm leh thiltih vela hlimna chu thlahlel hlei thei lovin i rawn chhuahsan a, i lung a leng a ni mai thei. Mahse i rawngbawl sakte hla tuipui chu a thua thinlung taka zuk cheng ve thei khawpa i inpek a, i sakpui a, i tuipui ve theih hunah engkim kalsan dinhmun ropuizia i hmu fiah chauh ang. Chu dinhmun chu i chang phakin i inhria em? Mahni inpe vek a, engkim kalsan a Isua zuitu, Krista vanga tuar ngam, chân ngam, rethei ngam leh mualpho ngam rawngbawltu i ni chiah em? Peteran engkim kalsanin Isua a zui a. “Nang, kalsan i nei ve em?”



Wednesday, June 15, 2011

Kristian nun nghet -Rev.Vanlalzuata



“Dinga inring chu fimkhur rawh se, chutilochuan a tlu dah ang e”. (I Kor.10:12)
                                                                                                        
Milem ziaktu pakhat hian Lal Isua lem ziak a tum a.
Mipui awmkhawmna bazarah a kal a. Isua ang teuh bera a
rin tlangval pakhat hi a bulah a \huttir a, a lem a ziak mawlh
mawlh a. Chuta \anga thlakhat velah chuan fapa tlanbo lem
ziak tumin bazarah a va chhuak leh a. Tlangval pakhat, fapa
tlanbo ang teuh bera a hriat chu a bulah a kuai \hu a, a lem
a ziak leh dawn a. Chu tlangval chuan, “Ka pu, hmanni
lawk khan hemi hmunah hian ka lem i ziak tawh a, a va
mak teh sek ve,” a ti a. Lem ziaktu chuan chu tlangval chu
a en vang vang a, mak ti takin,
“Tlangval, hmanni kha chuan
Isua i ang a, tunah erawh hi
chuan fapa tlanbo i lo ang leh
tawh a nih hi maw le,” a ti ta
ngawt mai a.
Kristian \henkhat chu hepa
ang hian kan danglam zung zung
\hin. Pathian thusawi
ngaihthlakna hmunah kan
danglam mai a, chutih laiin
khawvel thilah kan danglam zui
leh mai bawk a. Kan sual viau
laiin kan \ha leh phut a, kan \ha
zel dawn emaw tih laiin kan sual
leh mai bawk \hin a. Jakoba'n a fapa Reubena hnenah, “Tui
anga nghet lo i ni” (Gen.49:4) a tih ang mai kha kan awm
ve \hin. Pathian thua kan tui lai chuan da leh mai tur hmel
pawh kan pu lo va, kan dâk leh vek vek chuan tui leh thei
hmel pawh kan pu bawk hek lo. A chângin Isua kan ang
viau a, rei lote ah fapa tlan bo kan ang leh thut bawk \hin.
Piangthar nih chu kan duh a, kan thih hunah Vanram kal
ngei kan duh bawk a. Amaherawhchu, piangthar nuna kan
nun peih lo a ni. Lal Isua hi kan thih dawna kan hnuk
chhandamtu atan chuan kan duh hle a; nimahsela kan nun
chhandamtu atan chuan kan duh meuh lo a ni. Pathian thu
hi kan duh a, kan sawi thiam bawk a, thuthlung mak tak tak
kan luhchilh a, a thu ringawt chuan kan thleng ril tawh hle a.
Sawi dan ziktluak pangngai ringawt hi kan duhtawk tawh lo
va, sawidan dangdai leh maksak taka sawithiam kan
ngaisang a, thilmak tihna hmunah phei chuan ka pa hawn
ber emaw tih turin kan pungkhawm mup mup a. Pathian
thu hi zawng duh chu kan duh a ni. Nimahsela kan nitin
nuna kan nunpui dawn tak tak chuan Pathian thu hi kan
zahpui a, kan iai leh \hin si, “Sakhuain a ngêk a hlawh,”
tih hi a dik leh \hin.
Vawikhat chu mi thatchhe tak mai pakhat hian mitdel ho
kut dawh naah hian mitdel lema
changin kut a dawh ve a. A duh
angin a hlâwklo hle a,
bengngawng \awngtheilo ho kut
dawh na hmunah a va kal a,
anni chu hlawk hle in a hria a.
A tukah chuan \awngtheilo
lema changin an zingah kut a
dawh ve ta a. Amah
hrechiangtu mi pakhat hi a lo kal
a, “E khai, nang chu mitdel
ho kutdawh naah ka hmu
\hin che a, engtik a\angin nge
i lo \awng theih loh tak le?” a
ti a. Ani chuan \awng theilo a
nih chu a theihnghilh thut a, “E le, nimin mai a\ang khan,”
tiin a chhang a ni an ti.
Kristian nuna nghet lo, danglam chak lutuk mite hian mualpho
hun an nei tam hle \hin a ni. Kan nun hi lemchang nun a ni a, a
tak chang thiamlo chuan a lem pawh kan lo chang thiam hauh
lo mai. Tlangval pakhat chu miten, “A pianthar tui lai tak hi
a hlauhawm lai a ni,” an ti a. Mite rin a hlawh lai takin a
ruksak \hin a ni ngei ang. Chutiang chu miten, “Ani zawng,
Kristian engkim tithei a ni,” an ti \hin a ni.
Tlangval pakhat piangthar pawh hi a \hianten zu in puiah
an sawm a. Ani chuan, “Ka piangthar tawh a, zu ka in
duh tawh lo,” a ti a. A \hiante chuan an kai lui a, an pe lui a, a in ve ta nge nge a. A \hiante hnenah chuan, “Zu ka in
tawh lo ka tih pawhin min intir hram a, in thiamlo let tawp
a ni,” a ti a. A \hiante chuan, “Ni e, \hianpa, i pianthar
avangin zu chu i in duh tawhlo tih i sawi ngei mai a, mahse
i duh loh naah i nghet biklo a nih kha,” tiin an chhang
He tlangval ang hi kan awm ve \hin a. A him chinah chuan
thil sual hi kan duh hauh lo va, nimahsela hlep rûk tur remchang
kan hmuhna hmunah chuan kan duh lohnaah kan nghet zo lo
\hin. Kan \awngkamah chuan sual tenawmzia kan sawi fo
a hlauhawmzia pawh kan sawithiam bawk a. Amaherawhchu
sual nena kan inpawmchilhna hmunah chuan a chak lo zawk
kan ni leh mai \hin. Sual chuan min hneh veleh inthiamchawpna
kawr min haktir vat a, “Ani pawh enge a nih bik!” tiin midang
tlin lohna min hmuhtir a. Sual sualzia tak hi chu aw!!
Kristian nun nghet neilo te hi miten min hmu nikhua tawh
tih kan hria a. Chhandam nih kan duh ve tho si avangin ro hran
kan rel ta a. A taka kan nun peih tawh loh avangin a awlsam
zawnga Pathian thu awih dan dang kan dap kual a. Chutah
chuan thurualpui tur engemaw zat kan hmu a. Chung mite
chuan zirtirna dik lovah kan lut ta \hin a ni. Chuvangin zirtirna
diko reng reng hi en ta ila. A vuantute hi an tui phian zel a,
rilru takin an tui a ni lo, an mizia thup nan an tui a ni. An zirtirna
chu a hahdam raih a, awih a nuam a, khawkhata mi thatchhia
apiang ten an bawh \hin. An zirtirnaah chuan midang demin
anmahni tlinna lai hmuchhuakin, midangte tlin lohna lai
hmuchhuak bawk a. An phur thei phian a, nimahsela an phur
nasat poh leh huat an ngah a, sawisel tur an hre tam \hin.
nghetlo an nih avangin an mil tawk an zawng mai a ni.
Pathian thu hi eng dang a lo ni lo. Mi mawl tak pawh ni
mi fing ber pawh ni ila, nunpui ngam apiang mi an nghet \
Pathian thu zirnaah pawh hian a kaw tawp thlenga zir zote
pawh hian, Pathian thu kan hriat apiang nunpui ngam aia \ha
an zirchhuak hauh lo va, zirchhuah tur a awm bawk hek lo.
“Nghet takin i ding ang,
Beramno thisena inbual in;
Lalber sipaite kan ni,
A thu min tiam ang zelin;
Lallukhum ropui kan hlawh ang,”